Makerspace vs Hackerspace vs FabLab

ArTechLab tijdens de Moba Arnhem

Je hebt tegenwoordig veel verschillende plekken waar je zelf met digitale fabricage technieken kunt gebruiken. Alhoewel deze vrijwel allemaal dezelfde tools gebruiken  zoals een 3D printer, laser cutter, vinyl cutter etc. zitten er toch verschillen tussen deze plekken.

Hieronder een korte uitleg wat de verschillen zijn en overeenkomsten.

Hackerspace

De hacker in dit is niet de door de media misbruikt woord voor een computer crimineel (cracker). De originele betekenis van hacker is ‘iemand die creatief is met techniek’. Merk hierbij op det het niet perse computer gerelateerd hoeft te zijn, ook als je een ikea meubel ‘hackt’ voor een ander doel dan waarvoor het bedoeld is valt dat ook onder hacken. 

In Nederland zijn er 12 hackerspaces die gemeenschappelijke interesses hebben zoals open source, internet privacy, python, arduino en meer. Er word door de leden zelf of gezamenlijk projecten uitgevoerd om dingen te maken en om dit te faciliteren gebruikt men bij voorkeur tools die digitaal aangestuurd kan worden. Maar het hebben van deze tools is niet het doel van een hackerspace.

Behalve de projecten is een hackerspace ook een sociale ontmoetingsplek waar je met gelijkgestemden kunt hebben over relevante onderwerpen en gemeenschappelijk naar interessante evenement gaat (binnekort is er bv OHM2013 ) of een BBQ houdt.

FabLab

FabLab is een concept van MIT hoogleraar Neil Gershenfeld en bedoeld als een laboratorium waar je met behulp van digitale productie tools een prototype kunt bouwen of onderzoek kunt verrichten. Om de titel FabLab te mogen dragen word ook eisen gesteld aan de beschikbare tools gesteld. De meeste FabLab zijn geallieerd aan een hoge school, universiteit of andere op innovatie gerichte instelling die (deel van) financiering voor zijn rekening neemt. Om de kosten te kunnen dekken moet een FabLab ook wat commerciëler zijn en word er meestal ook een (kleine) vergoeding gevraagd voor het gebruik van materiaal en apparatuur.

Makerspace

Heel kort gezegd een makerspace is een plek waar je voor een vergoeding de beschikbare apparatuur kunt gebruiken. Op dit moment is Nederland zover ik weet een echte makerspace rijk namelijk zb45 in Amsterdam. Bij een maker space gaat het dus echt om de tools.

In Amerika is de naam Makerspace verbonden aan MAKE magazine, die onder deze vlag in scholen een lokaal inrichten met de rijtje tools. Helaas word dit ook door DARPA (Usa defensie programma) gesponsert waardoor het voor aantal mensen een beetje negatieve  beeld heeft gekregen. Een makerspace moet dienen om creativiteit te bevorderen en niet voor recruiten van toekomstige soldaten.

Conclusie

Hoewel er veel overeenkomsten zijn in de gebruikte middelen in een hackerspace, fablab en makerspace heeft ieder toch zijn eigen insteek met welk doel deze gebruikt word. Soms is de hier gemaakte scheiding wat kunstmatig en zal er in de praktijk vaker overlappingen zijn of samenwerkingen tussen deze instellingen.

Wat vind jij, is dit onderscheid terecht en duidelijk?